تحقیق و پژوهش

بسم الله الرحمن ارحیم 

اهمیت قرائت قرآن کریم         

                                                

برای بهره‎مندی و اُنس با قرآن باید مراحلی را طی کرد که یکی از آنان قرائت قرآن است و حضرت امام صادق(ع)در حدیثی فرموده اند: «هر جوان مؤمنى که قرآن بخواند، قرآن با گوشت و خونش در می آمیزد و خداوند او را با فرشتگان بزرگواری که نویسندگان و حاملان قرآنند،همنشین میکند.قرآن نیز در قیامت حافظ و نگهبان او خواهد بود. ».[1]

درجات بهشت نیز بر اساس تعداد آیات قرآن تقسیم شده است و هر کس هر مقدار که با قرآن آشنا باشد درجات بهشت را طى مى‌کند.
براى قرائت قرآن کریم فضایل،آثار و فواید دنیوی و اخروی فراوانى بیان شده است: بارورى ایمان، صفاى دل،تخفیف گناهان،عبادت برتر،برخوردارى از ثواب فرشتگان و پیامبران،هم‌نشینى با فرشتگان، پیمودن درجات کمال و ترقى در بهشت،درمان بیمارى‌ هاى روحى،رفع غم و اندوه،روشنایى دیدگان، مونس تنهایى،عمر با برکت،استجابت دعا،صفاى خانه،رفع عذاب از پدر و مادر و‌... ‌.
شایان توجه است که پیمودن مراتب کمال قرائت،هم ‌چون رسیدن به مرحله تدبّر و عمل،موجب کمال ثواب، رضاى الهى و دریافت خیرات بیشتر و بهتر مى‌شود.

از پیامبر اکرم (ص)،خطاب به سلمان فارسی روایت شده است که:((ای سلمان بر تو باد قرائت قرآن.به درستی که قرائت قرآن کفاره برای گناهان و سپر از آتش و امان از عذاب است و کسی که قرآن را قرائت کند به ازای هر آیه به او ثواب صد شهید و به ازای هر سوره ثواب پیغمبر عطا می شود و بر قاری قرآن رحمت الهی نازل می شود و ملائکه برای او طلب استغفار می کنند و بهشت مشتاق دیدار اوست و خداوند از او راضی می شود.ای سلمان زمانی که یک مومن قرآن را قرائت می کند خداوند درهای رحمتش را به روی او باز میکند و به ازای هر حرفی که از دهان او خارج می شود ملکی را خلق میکند که تا روز قیامت خداوند را برای او تسبیح میکند و به درستی که در نزد خداوند بعد از فرا گرفتن علم هیچ چیز محبوب تر ازقرائت قرآن نیست.

 

اهمیت و فضیلت قرائت قرآن تا چه اندازه است؟

براى قرائت قرآن،در کلمات گهربار پیشوایان معصوم(ع) فضایل و آثارى بیان شده که موجب رشد و پرورش روح و روان آدمى مى‌شود. همین فضایل و آثار باعث‌گردیده که تلاوت و قرائت قرآن از اهمیت بسیارى برخوردار باشد. اکنون به برخى از این فضایل و آثار اشاره مى‌کنیم:

1. سعادت‌مندى: پیامبر اکرم(ص) مى‌فرمایند: «اگر زندگى سعادت‌مندان،مرگ شهدا ،نجات در روز جزا ،امنیت در روز هراس،نور در روز ظلمت و سایبان در روز حرارتِ شدید،سیراب شدن در روز عطش و ارزش و سنگینى در روز سبکى اعمال را مى‌خواهى،پس قرآن را مطالعه کن،چرا که قرآن یادآور خداى رحمان و حافظ از شیطان و عامل برترى در ترازوى اعمال است».[2]

2. بارورى ایمان: امیرالمؤمنین على(ع) فرموده اند: «بارورى و رشد ایمان با قرآن خواندن به دست مى‌آید».[3]

3. استجابت دعا: امام حسن مجتبى(ع) فرموده اند: «هر کس قرآن بخواند ـ بلافاصله یا با کمى تأخیر ـ دعایش مستجاب خواهد‌شد».[4]

4. نورانیت و افزودن خیر و برکت خانه:پیامبراکرم(ص) فرمود: «خانه‌هایتان را با تلاوت‌قرآن نورانى کنید و آن‌ها را هم‌چون یهود و نصارا ـ که نماز و عبادت را در خانه‌ها تعطیل کرده، تنها در کنیسه و کلیسا انجام مى‌دهند ـ به گورستان تبدیل نکنید. هنگامى‌که در خانه‌اى زیاد قرآن خوانده شود، خیر و برکت آن افزایش یابد و اهل خانه مدت‌ها از آن لذت خواهند برد و همان‌گونه که ستارگان براى زمینیان مى‌درخشند، [آن خانه] نیز براى آسمانیان مى‌درخشد».[5]

5. بخشش گناهانِ پدر و مادر: امام صادق(ع) مى‌فرماید: «خواندن قرآن از روى مصحف، عذاب پدر و مادر را سبک مى‌کند، گرچه کافر باشند».[6]

6. افزایش مدّت بینایى: امام صادق(ع) فرمودند: «هرکس قرآن را از رو [با نگریستن بر آیات] بخواند، از بینایى‌اش براى مدت طولانى لذت خواهد برد».[7]

7. آمیخته شدن قرآن با گوشت و خون قارى: امام صادق(ع) فرمود: «هر جوان مؤمنى که قرآن بخواند، قرآن با گوشت و خونش در می آمیزد و خداوند او را با فرشتگان بزرگواری که نویسندگان و حاملان قرآنند،همنشین میکند.قرآن نیز در قیامت حافظ و نگهبان او خواهد بود. ».[8]

8. صفاى دل: پیامبراکرم(ص) فرموده اند: «بدون شک این دل‌ها زنگار مى‌گیرند(زنگ میزنند)، هم‌چنان که آهن زنگ مى‌زند. عرض شد: صیقل آن به چیست؟ فرمود: قرائت قرآن».[9]

9. بهترین عبادت: پیامبر(ص) فرمود: «بهترین عبادتِ امتِ من، تلاوت قرآن است».[10]

10. بخشش گناهان و نوشته شدن حسنه.[11]

مزد و ثواب قرائت قرآن
قرآن کریم مى‌فرماید:((اِنَّ الَّذینَ یَتلونَ کِتـبَ اللّهِ واَقاموا الصَّلوةَ واَنفَقوا مِمّا رَزَقنـهُم سِرًّا وعَلانِیَةً یَرجونَ تِجـرَةً لَن تَبور  لِیُوَفِّیَهُم اُجُورَهُم ویَزیدَهُم مِن فَضلِهِ اِنَّهُ غَفورٌ شَکور))[12]«کسانى که کتاب الهى را تلاوت میکنند و نماز را به پاى مى‌دارند و از آنچه به آنان روزى داده‌ایم،پنهان و آشکار انفاق میکنند، تجارتى[پرسود] و بى زیان و خالى از کساد را امید دارند. [آن‌ها این اعمال‌ صالح را انجام میدهند]تا خداوند اجر و پاداش کامل به آن‌ها دهد و از فضلش بر آن‌ها بیفزاید که او آمرزنده و شکرگزار است. »
بدیهى است که منظور از تلاوت در این‌جا، قرائت سطحى و خالى از تفکر و اندیشه نیست، بلکه خواندنى است که سرچشمه فکر و اندیشه و در نتیجه،عمل‌ صالح باشد. در روایات اسلامى نیز به برخى از پاداش‌ هاى قاریان قرآن اشاره‌ شده از جمله:
پیامبراکرم(ص) فرموده: «هر کس براى رضاى خدا و آگاهى عمیق در دین، قرآن بخواند، ثواب فرشتگان و انبیا و رسولان را خواهد داشت».[13]
امام کاظم(ع) مى‌فرماید: «درجات بهشت به اندازه آیات قرآن است. به قارى قرآن گفته مى‌شود: بخوان و[در مراتب بهشت]بالا برو ،سپس مى‌خواند و مقامش بالا‌مى‌رود».[14]

آثار قرائت قرآن در زندگی

قرائت قرآن در زندگى مسلمان،آثار زیادى میتواند داشته باشد از جمله:
1. قرائت قرآن، ذکر خداوند است،با ذکر خدا دل‌ها آرام مى‌گیرد و موجب آرامش روحى میشود و آرامش روحی هم،زندگى روزمره انسان را به سوى خوش‌بختى سوق مى‌دهد.
2. چون قرآن، قانون اساسى اسلام است با خواندن و توجه به معانى قرآن مى‌توان به رفتار و چگونه زیستن خود شکل داد.
3. قرائت قرآن، شعار اسلام است و پیامبر و امامان معصوم به قرائت قرآن با صداى بلند،در مکان‌ها و زمان‌هاى مختلف و آهنگ خوش تأکید داشته‌اند،لذا قرائت قرآن مى‌تواند موجب تقویت دین و نظام اجتماعى مسلمانان گردد.
4.حفظ و قرائت قرآن،موجب تقویت حافظه مى‌گردد و در نتیجه در زندگى مسلمان تأثیر مى‌گذارد و موجب پیشرفت در کارهاى علمى او مى‌گردد.[15]
5.اگر ما به آثار خواندن قرآن توجه و قرآن را مانند دوستى در زندگى انتخاب کنیم،آیاتش را بخوانیم و در معانى آسمانى‌اش تفکر کنیم، پس از مدتى زندگى‌مان سرشار از نور، روشنایى، طراوت و زیبایى خواهد شد.
ما در نیایشى پیش از تلاوت قرآن از خدا مى‌خواهیم: «خدایا! رغبت مرا به قرآن افزون گردان و آن را مایه روشنایى دیده و درمانِ بیمارى‌هاى دل و از بین رفتن غم‌و‌اندوه من قرار ده. خدایا! زبانم را به خواندن قرآن بیارا و چهره‌ام را با آن زیبا، بدنم را با آن قدرتمند و ترازوى اعمالم را سنگین کن».
و در نیایشى که هنگام ختم قرآن مى‌خوانیم، به خداوند مى‌گوییم: «خدایا! قرآن را در دنیا همراه ما، در گور انیس ما،در قیامت شفاعت کننده ما،بر پل صراط مایه روشنایى ما،در بهشت هم‌نشین ما،در برابر آتش دوزخ پوشش و براى اجراى کارهاى نیک، راهنماى ما قرار ده».[16]

قرائت قرآن و تأثیر آن در تحصیل
با توجه به این‌که داشتن حافظه قوى براى موفقیت در درس‌ها مؤثر است،خواندن قرآن و حفظ آن هم یکى از عوامل تقویت حافظه به شمار مى‌رود.پس خواندن و حفظ قرآن،خود باعث موفقیت در درس‌ها مى‌شود،چنان که تجربه دانش‌آموزان قارى و حافظ قرآن هم این مطلب را تأیید مى‌کند.
البته باید توجه داشت که خواندن وحفظ قرآن نباید فرد را از تلاش و کوشش در درس‌ها باز دارد،بلکه باید با برنامه‌ریزى منظم،هم به کارهاى قرآنى و هم به کارهاى درسى‌برسد.

 

 

Pajooheshi.ParsiBlog.com

 

m.aminiii@chmail.ir

 

با استفاده از :

Rasekhoon.net

Maarefquran.com

S-a-khatami.com

Vazifeh.ir

 

---

[1] الکافى، ج‌4، ص‌405.

[2] میزان الحکمه، ج‌8، ص‌74.

[3] غررالحکم و دررالکلم، ص‌112

[4] بحارالانوار، ج‌89، ص‌204.

[5] همان، ص‌200.

[6] الکافى، ج‌2، ص‌613.

[7] بحارالانوار، ج‌89، ص‌202.

[8] الکافى، ج‌4، ص‌405.

[9] قطب الدین راوندى، الدعوات، ص‌237

[10] وسائل‌الشیعه، ج‌6، ص‌168.

[11] الکافى، ج‌2، ص‌611.

[12]سوره فاطر، آیات 29‌و‌30.

[13] وسائل‌الشیعه، ج‌6، ص‌184.

[14] همان، ص‌187.

[15] الکافى، ج‌2، ص‌596‌ـ‌634

[16] بحارالانوار، ج‌89، ص‌206‌ـ‌209.